Murłata to element konstrukcji więźby dachowej, który odpowiada za jej trwałość i wytrzymałość. Musi być wykonana z wysokiej jakości materiałów, które będą odporne na uszkodzenia i posłużą przez wiele lat. Dobre gatunkowo drewno gwarantuje długoletnie użytkowanie oraz dobrą trwałość. Musimy pamiętać, że konstrukcja dachowa zapewnia nam schronienie i bezpieczeństwo, dlatego należy zadbać o to, aby była zbudowana z wysokiej jakości produktów, które zagwarantują nam stabilność konstrukcji. Oprócz samych materiałów ważny jest również poprawny montaż murłaty. Warto odpowiednio ją zabezpieczyć, aby mieć pewność, że nie stanowi zagrożenia i wytrzyma przez długi czas.
Czym jest murłata?
Murłata jest jednym z elementów budowy więźby dachowej, która stanowi szkielet konstrukcji. Jest to drewniana belka o kwadratowym przekroju, a jej wymiary muszą mieścić się w zakresie od 10 x 10 cm do 15 x 15 cm. Zazwyczaj montuje się ją do wieńca stropowego lub ścianki kolankowej, a jej położenie jest równoległe do krawędzi ściany właściwej. Główne zadanie, jakie pełni murłata to łączenie konstrukcji szkieletowej ze ścianą. Dodatkowo rozkłada ona obciążenie całej konstrukcji równomiernie i przenosi jego część z więźby dachowej na mur.
Z jakich materiałów wykonuje się murłaty?
Głównym materiałem, z którego wykonuje się murłaty, jest drewno, pochodzące z drzew iglastych. Najczęściej wykorzystuje się do ich produkcji sosnę, świerk i jodłę. Drewno modrzewiowe jest zdecydowanie rzadziej używane w przypadku tego elementu konstrukcji, ponieważ jest znacznie droższe.
Bardzo istotnym aspektem jest odpowiednie wysuszenie drewna, z którego powstanie murłata. Jego wilgotność powinna wynosić 18%, dlatego drewno jest wcześniej sezonowane i suszone w komorach. Użycie wilgotnego drewna mogłoby powodować jego obkurczanie się w procesie wysychania i luzowanie całej konstrukcji. W wyniku takich zmian straciłaby ona swoją trwałość i stabilność.
Belki, z których składa się murłata, powinny cechować się odpowiednią, określoną normami wytrzymałością. Najczęściej do ich produkcji używa się drewna konstrukcyjnego klasy C24, które posiada wysoką odporność na zginanie i dobra nośność.
Jakie funkcje spełnia murłata?
Murłata jest przede wszystkim elementem konstrukcji, który ją usztywnia i stabilizuje. Dzięki temu obciążenie rozkłada się równomiernie i nie powoduje przeciążeń na pojedynczych elementach. Zastosowanie murłaty pozwala ustabilizować cały budynek łącznie z konstrukcją dachu. Nowoczesne budownictwo coraz częściej stosuje murłatę jako element, który podtrzymuje, stabilizuje i rozkłada obciążenie. Na korzyść tego rodzaju elementów przemawia przede wszystkim łatwość montażu i efektywność działania.
Warto pamiętać, że na murłatę działają siły rozporowe. Oznacza to, że murłata zapobiega odrywaniu się dachu, np. w wypadku mocnego wiatru. Ich głównym zadaniem jest zwiększenie nośności konstrukcji dachowej oraz stabilizowanie więźby.
Jak łączyć krokiew z murłatą?
Aby zaprojektować połączenie więźby z murłatą, warto znać się na siłach rozporowych, które będą oddziaływały na konstrukcję. Tworzeniem takich projektów zajmują się architekci, którzy specjalizują się w budownictwie i konstruowaniu dachów. Poziom rozbudowania poszczególnych połączeń jest zależny od wielkości oddziałującej siły. Oznacza to, że połączenie pomiędzy krokwią a namurnicą jest jednym z najważniejszych. W zależności od budowy i wielkości elementów oraz oddziałującej siły możemy wyróżnić następujące sposoby łączenia:
- Na zacios – w krokwi wycinamy kształty, które rozmiarem będą odpowiadały przekrojowi namurnicy. Elementy konstrukcji zostaną połączone przy pomocy gwoździ, które gwarantują odpowiednią stabilizację. Dla bezpieczeństwa i zwiększenia stabilizacji często stosuje się również wkręty.
- Na złącza ciesielskie – do takich połączeń wykorzystuje się łączniki ciesielskie ze stali lub złącza kątowe.
- Na zamek kurpiowski – w murłacie należy wykonać wycięcie, które po obróbce zostanie zaklinowane przez krokiew.
- Krokiew i murłatę można połączyć również przy pomocy drewnianych łat i siodełek
Izolowanie murłaty – jak to zrobić i czy jest to konieczne?
Ze względu na położenie murłaty, jej ocieplenie okazuje się niezwykle ważne. Jednym z najistotniejszych elementów jest zaizolowanie jej przed wilgocią, która może powodować puchnięcie, a nawet rozkład materiału. Dokładne ocieplenie murłaty pozwoli ograniczyć straty ciepła w budynku. Dodatkowo nie będzie się w niej gromadziła para wodna, która prowadzi do powstawania wilgoci i niszczenia materiału.
Murłatę możemy zabudować od zewnątrz betonowymi bloczkami i ocieplić wełną mineralną. Kolejnym sposobem na skuteczne ocieplenie namurnicy jest umieszczenie wełny pomiędzy ociepleniami ścian oraz po zewnętrznej stronie. Innym materiałem, którego możemy użyć w celu izolacji murłaty, jest styropian, jednak trzeba uważać, aby nie doprowadzić do powstawania mostków termicznych. Aby zasłonić gotową murłatę, wystarczy zabudować ja murowaną ścianką.